Όπως έχουμε περιγράψει, σκοπός της Π είναι η δικτύωση με απώτερο στόχο τη δημιουργία ενός ανατρεπτικού πλέγματος φορέων του τριπτύχου Α/Α/Ι. Για άλλη μια φορά, η ύπαρξη του φαντασιακού καθίσταται παραπάνω από χρήσιμη για τη σκιαγράφηση του δικτύου αυτού. Ωστόσο, γνωρίσουμε πολύ καλά τους κινδύνους που ελλοχεύουν στη σκιαγράφηση αυτή, κίνδυνοι οι οποίοι βασίζονται στην πιθανή αντίφαση μεταξύ αυτοθέσμισης και διευρυμένης πολιτικής και κοινωνικής οργάνωσης, κίνδυνοι που εξαρτώνται άμεσα από έννοιες αφηρημένες όπως «κλίμακα» και «πολιτισμός», κίνδυνοι που γενικά μας υπενθυμίζουν τα όρια μεταξύ φαντασιακού και πραγματικότητας, αλλά που θαρραλέα θα καλεστούμε να ξεπεράσουμε. Λαμβάνοντας υπόψη την επικινδυνότητα αυτή, θα περιγράψουμε ένα οργανωτικό μοντέλο ομοσπονδιοποίησης σε πανελλαδικό επίπεδο που θεωρούμε ότι εφάπτεται στο θεωρητικό μας πυρήνα. Γνωρίζοντας όμως πως οι αποφάσεις, όσο και ο τρόπος λήψης τους, οφείλουν να συμβαδίζουν με το οργανωτικό επίπεδο που λαμβάνονται και φυσικά αφορούν, δεν μπορούμε παρά να μείνουμε στο επίπεδο των προτάσεων. Παράλληλα όμως, θεωρούμε καίριο το να βρεθεί αυτός ο κοινός θεωρητικός και οργανωτικός παρονομαστής που θα μας κάνει ορατούς σε σύνολο και μετρήσιμους σαν πολιτική δύναμη που θα δώσει τις μάχες της για μια ελευθεριακή και αυτοοργανωμένη κοινωνία, συντεταγμένα και οργανωμένα, όχι αφηρημένα.
Σχηματοποίηση – Η γεωγραφική εγγύτητα είναι ο κύριος παράγοντας σχηματοποίησης μιας οργανωτικής ή κοινωνικής δομής σήμερα, μιας και είναι το μόνο σταθερό και πάγιο κριτήριο διαίρεσης. Ωστόσο, βάσει συνθηκών και αναγκών, τα κριτήρια οργανωτικής διαίρεσης θα χρειαστεί να είναι ελαστικά και πολυπαραγοντικά και να μη βασίζονται μόνο στη γεωγραφική θέση. Για παράδειγμα, ο σχηματισμός που θα περιγραφεί παρακάτω, και που διαιρείται σε Δημοτικό, Νομαρχιακό και Περιφερειακό επίπεδο, μπορεί να επανακαθοριστεί αν τον μελετήσουμε π.χ. στη βάση της διαχείρισης ενεργειακών πόρων, της οποίας η σημαντικότητα ποικίλει από περιοχή σε περιοχή.
Οι παρακάτω σχηματισμοί προτείνονται σαν παρακαταθήκη που θα χρησιμοποιηθεί όταν δημιουργηθεί η ανάγκη γι αυτή. Για παράδειγμα, η διαίρεση σε Νομαρχιακό και Περιφερειακό επίπεδο μπορεί να υπάρξει όταν προκύψει η αριθμητική ανάγκη στη βάση του ανθρώπινου δυναμικού που πλαισιώνει την Π.
3.1 Δημοτική Ένωση
Είναι το πρώτο επίπεδο οργάνωσης και συναποτελείται από τους Τ.Κ. που διαπραγματεύονται τοπικά ζητήματα και θέματα που σχετίζονται με τον εγγύτερο χώρο δραστηριότητας των μελών της Π. Εδώ παίρνονται αποφάσεις που αφορούν άμεσα τα ίδια τα μέλη και έχουν εφαρμογή στην καθημερινότητά τους. Επίσης, αποφάσεις της Δημοτικής Ένωσης (στο εξής Δ.Ε.) προωθούνται στο επόμενο οργανωτικό επίπεδο (Νομαρχιακό ή Περιφερειακό) όταν κρίνεται σκόπιμο ή αντίστροφα η Δ.Ε. καλείται να αποφασίσει και να συνδιαμορφώσει ζητήματα που τίθενται στα ανώτερα επίπεδα.
Απαραίτητο οργανωτικό στοιχείο κάθε Δ.Ε. είναι οι Θεματικές Ομάδες Εργασίας. Το πλαίσιο μέσα στο οποίο οι Τ.Κ. καλούνται να συμπράξουν και ουσιαστικά να συνδιαμορφώσουν το λόγο και το έργο της Δ.Ε., όπως αναλύεται παρακάτω. Επικουρικά, κάθε Δ.Ε. έχει τη δυνατότητα δημιουργίας Λειτουργικών Ομάδων Εργασίας (στο εξής Λ.Ο.Ε.) που θα εξυπηρετήσουν λειτουργικές ανάγκες της και απαρτίζονται από μέλη τα οποία ανήκουν στους επιμέρους Τ.Κ. Οι Λ.Ο.Ε. διακρίνονται σε
α) Τακτικές, που εξυπηρετούν μόνιμες λειτουργικές ανάγκες, όπως για παράδειγμα μία Λ.Ο.Ε. επικοινωνίας και
β) Έκτακτες, που εξυπηρετούν βραχυπρόθεσμες λειτουργικές ανάγκες, όπως μία Λ.Ο.Ε. για τη διεξαγωγή συγκεκριμένης εκδήλωσης.
Θεματικές Ομάδες Εργασίας – Συγκροτούνται στη βάση ενός συγκεκριμένου θεματικού πεδίου και συνδιαμορφώνουν ένα στοχευμένο πολιτικό λόγο και πρακτική πάνω σε αυτό. Πάντα με γνώμονα το βασικό αξιακό τρίπτυχο Α/Α/Ι, προχωρούν στη θεωρητική ανάλυση, επεξεργασία και εμπλουτισμό της συγκεκριμένης θεματικής ενότητας π.χ. αγροτικής παραγωγής, ενέργειας, υγείας, παιδείας κ.τ.λ. Ταυτόχρονα προγραμματίζουν και υλοποιούν σε πρακτικό επίπεδο τις αποφάσεις που τους αφορούν.
Η λειτουργία μιας Θ.Ο.Ε ορίζεται από την τακτική της συνέλευση, που αποτελείται από όλα τα άτομα των αντίστοιχων Τ.Κ. αλλά και τα μεμονωμένα άτομα που έχουν ενταχθεί στην Π. Εκεί συνδιαμορφώνεται η πολιτική στόχευση, ο συντονισμός και η διεύρυνση της δράσης τους, επιδιώκοντας την συνεχή εξέλιξη του σχήματος.
Τα χρονοδιαγράμματα της καθορίζονται από τα ίδια τα μέλη βάσει της θεματικής που πραγματεύονται και τις τρέχουσες ανάγκες που προκύπτουν από αυτή, λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη, τα χρονοδιαγράμματα διεξαγωγής τόσο της Συντονιστικής, όσο και της Κεντρικής Συνέλευσης της Δ.Ε. που αναλύονται παρακάτω.
Οργανωτική Αυτονομία – Η σύμπραξη των Τ.Κ. στα πλαίσια μία Θ.Ο.Ε. δεν αναιρεί με κανένα τρόπο την αυτονομία των επιμέρους Τ.Κ. όσον αφορά την δραστηριότητα και τη διεξαγωγή των εσωτερικών συνελεύσεων τους. Αντίθετα, επιδιώκεται στο βαθμό που η ζύμωση μεταξύ τους θα εμπλουτίζει τον σχεδιασμό της ριζοσπαστικής δομής της κοινωνίας που οραματιζόμαστε. Επειδή λοιπόν, το πολιτικό πρόταγμα συντίθεται από την πολυεπίπεδη και πολυσχιδή αυτή δράση, κρίνεται απαραίτητη η συνεχής διαδικτυακή ενημέρωση όλων των μελών της Π, για τη δραστηριότητα του κάθε Τ.Κ. και φυσικά των αποφάσεων της Θ.Ο.Ε που ανήκει.
Έτσι, κάθε Τ.Κ. οφείλει να αναρτά στο διαδικτυακό χώρο επικοινωνίας (n-1), τις εξελίξεις και τα πρακτικά των εσωτερικών του συνελεύσεων, σε χρόνο τέτοιο, ώστε να προετοιμάζονται τα θέματα της επόμενης συνέλευσης της Θ.Ο.Ε και να δίνεται η δυνατότητα επεξεργασίας στους υπόλοιπους Τ.Κ.
Συντονιστική Συνέλευση Δ.Ε. – Όσο διευρύνεται η κλίμακα της Π κρίνεται χρήσιμη η ύπαρξη μίας Συντονιστικής Συνέλευσης (στο εξής Σ.Σ.) στα πλαίσια της Δ.Ε. Στη Σ.Σ. δίνεται η δυνατότητα ανταλλαγής απόψεων και έκθεσης προβληματισμών ή διαφορετικών προσεγγίσεων πάνω στη δραστηριότητα των Τ.Κ., που ανήκουν σε διαφορετικές Θ.Ο.Ε. Πέρα από τη ζύμωση μεταξύ τους, η σημασία της Σ.Σ., έγκειται στο γεγονός ότι λειτουργεί προπαρασκευαστικά στην Κεντρική Συνέλευση (στο εξής Κ.Σ.) της Δ.Ε. Με την ολοκλήρωση των τοποθετήσεων και της συζήτησης, γίνεται προσπάθεια, πάντα υπό το πρίσμα της συναίνεσης, να προκύψει σύνθεση των απόψεων που συγκλίνουν, αλλά και καταγραφή και ανάδειξη των διαφωνιών, έτσι ώστε αυτές να μεταφερθούν στη Κ.Σ. και να συζητηθούν στο πλήρες σώμα των μελών της Δ.Ε. Είναι εμφανές ότι η Σ.Σ δεν αποτελεί κύριο όργανο λήψης αποφάσεων μίας Δ.Ε. και για το λόγο αυτό συμμετέχουν εκπρόσωποι από όλους τους Τ.Κ. που απαρτίζουν τη Δ.Ε.
Προς εξυπηρέτηση των ίδιων των οργανωτικών διαδικασιών της Κ.Σ., η Σ.Σ. οφείλει να συστήσεις τις κατάλληλες Λ.Ο.Ε, οι οποίες θα εξυπηρετήσουν τις ανάγκες έγκαιρης κοινοποίησης των θεμάτων προς συζήτηση, του συντονισμού και της τήρησης των πρακτικών της επακόλουθης Κ.Σ.
Χρονικά η Σ.Σ. θα πρέπει να τοποθετείται σε χρονική απόσταση από τη Κ.Σ., τέτοια ώστε να επιτρέπεται η μεταφορά των προβληματισμών στους Τ.Κ. και η κατάλληλη προετοιμασία της Κ.Σ. Επίσης, εφόσον κρίνεται απαραίτητο η Σ.Σ. μπορεί να εισηγηθεί τη μεταφορά της Κ.Σ.
Εκπρόσωποι – Σε όλο το φάσμα λειτουργίας της Π έχει δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή ατόμων, ως φορείς προσωπικής ιδεολογικής ταυτότητας, αποσκοπώντας σε μία αμφίδρομη σχέση εξέλιξης και πραγμάτωσης του ατομικού με το συλλογικό γίγνεσθαι. Σε πολλές περιπτώσεις όμως, και μία τέτοια είναι η Σ.Σ., λόγω του πλήθους των συμμετεχόντων ή άλλων πρακτικών ζητημάτων, αλλά λόγω ακόμη και του σκοπού της συνέλευσης, κρίνεται απαραίτητο οι συμμετέχοντες να λειτουργούν ως εκπρόσωποι των σχηματισμών στους οποίους ανήκουν.
Εφιστούμε την προσοχή στη λειτουργία της εκπροσώπησης καθώς θα πρέπει να περιορίζεται στη μεταφορά και διαπραγμάτευση αποκλειστικά όσων έχουν συμφωνηθεί στον αντίστοιχο οργανωτικό σχηματισμό. Σημειώνουμε ότι ο εκπρόσωπος δεν είναι τίτλος και σε καμία περίπτωση δεν έχει τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων εκ μέρους όσων εκπροσωπεί προσωρινά. Πρόκειται για ρόλο που μοναδικό σκοπό έχει να διευκολύνει την οργανωτική δομή της Π, της οποία θεμέλιος λίθος είναι η διαδικασία λήψης αποφάσεων στη βάση της.
Επίσης, απαραίτητο είναι να υπάρχει η κατά το δυνατόν μεγαλύτερη εναλλαγή εκπροσώπων ώστε να διασφαλίζεται η ενεργή συμμετοχή όλων, ο πλουραλισμός στην αντίληψη των θεμάτων που τίθενται και φυσικά να αποφεύγεται η εξειδίκευση και η ταύτιση με πρόσωπα που μπορεί να οδηγήσει σε κατάχρηση του ρόλου αυτού. Σε κάθε περίπτωση η ανάληψη της εκπροσώπησης από ένα μέλος είναι οικειοθελής (εκ μέρους του ατόμου) και ανακλητή ανά πάσα στιγμή (εκ μέρους του συνόλου).
Κεντρική Συνέλευση Δ.Ε. – Η Κ.Σ. είναι το όργανο της Δ.Ε. όπου γίνεται η λήψη όλων των κεντρικών πολιτικών αποφάσεων που αφορούν την εξέλιξη της δραστηριότητάς της. Εδώ παράγονται τα ιδεολογικά εργαλεία και αναπτύσσεται το αξιακό πλαίσιο του πολιτικού λόγου της Π, καθορίζοντας συνεχώς την στόχευσή της. Για το λόγο αυτό στη Κ.Σ., επιδιώκεται ολομελής συμμετοχή, αφού κάθε μέλος οφείλει να αποτελεί κομμάτι αυτής της συνδιαμόρφωσης και να μην αρκείται στην εκπροσώπηση του Τ.Κ. στο οποίο ανήκει.
Η θεματολογία της Κ.Σ. περιλαμβάνει ζητήματα δημοτικού επιπέδου, που έχουν καθοριστεί από την Σ.Σ., καθώς ακόμη και έκτακτα ζητήματα που έχουν προκύψει στο χρονικό διάστημα μεταξύ των δύο συνελεύσεων.
Τέλος, στην Κ.Σ., παρουσιάζεται και η εξέλιξη των εργασιών των αντίστοιχων Λ.Ο.Ε.
3.2 Νομαρχιακή και Περιφερειακή Ένωση
Ένα δεύτερο οργανωτικό επίπεδο της Π περιλαμβάνει τη συνεννόηση όλων των Δ.Ε. σε νομαρχιακό ή περιφερειακό επίπεδο. Η ανάγκη για οργάνωση ενός ή και των δύο ενώσεων έγκειται στη γεωγραφική έκταση, στον αριθμό των συναποτελούμενων Τ.Κ. και τη συνάφεια των Θ.Ο.Ε. που δημιουργούνται μεταξύ των Δ.Ε.
Γενικά, οι ενώσεις αυτές διαπραγματεύονται θέματα του οργανωτικού επιπέδου τους (νομαρχιακού ή περιφερειακού αντίστοιχα) και βασικό τους μέλημα είναι να συνενώσουν τη δύναμή τους σε ζητήματα που αφορούν από κοινού της επιμέρους Δ.Ε. Επίσης, βασικός στόχος είναι η προώθηση ζητημάτων που τους αφορούν συνολικά και πρέπει να επεξεργαστούν στο επόμενο οργανωτικό επίπεδο, την Πανελλαδική Ομοσπονδία.
Τέλος, η συνέλευση των Νομαρχιακών Ενώσεων (στο εξής Ν.Ε.) αποτελείται από εκπροσώπους όλων των Δ.Ε., ενώ η συνέλευση των Περιφερειακών Ενώσεων (στο εξής Π.Ε.) αποτελείται από εκπροσώπους των Ν.Ε., όπως αυτοί ορίζονται από τη συνέλευσή της.
3.3 Πανελλαδική Ομοσπονδία
Είναι το τρίτο και ανώτερο οργανωτικό επίπεδο που ουσιαστικά υλοποιεί το δίκτυο της Π και αποτελείται όλα τα μέλη, τους Τ.Κ. και τις προαναφερθείσες ενώσεις που συγκροτούν την Π.
Ένα ζήτημα κομβικής σημασίας, που οφείλουμε να επισημάνουμε για μία ακόμη φορά, είναι αυτό της αυτονομία στη λήψη των αποφάσεων σε δημοτικό, νομαρχιακό και περιφερειακό επίπεδο. Η οργάνωση της ομοσπονδίας που περιγράφουμε οφείλει να αποφεύγει την κεντρικοποίηση. Κατά συνέπεια όλα τα τοπικά όργανα έχουν τη δυνατότητα να βρίσκονται και να συμπράττουν έξω από την “κεντρική” δομή, με σκοπό να αναπτύξουν αυτόνομα το εύρος των ζητημάτων τους, να ανταλλάξουν πληροφορίες ή να λάβουν αποφάσεις που τους αφορούν ιδιαίτερα. Καθώς όμως το σχήμα της Π διευρύνεται, τόσο αριθμητικά αλλά και γεωγραφικά, θα πρέπει να κρατούν ενήμερους (και αν τους αφορά συμμέτοχους) όλους τους υπόλοιπους πυρήνες της ομοσπονδίας, ώστε να μην υποσκάπτεται ή διασπάται η συνολικότερη λειτουργία της ομοσπονδίας.
Κεντρικό Συνέδριο Πανελλαδικής Ομοσπονδίας – Στο τακτικό συνέδριο της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας (στο εξής Π.Ο.) συμμετέχουν όλοι οι εκπρόσωποι, τόσο των Τ.Κ., όσο και των ενώσεων (Δ.Ε. και Ν.Ε.). Σκοπός είναι να εξετάζονται και να ορίζονται οι μακροπρόθεσμοι στόχοι, καθώς και η κατεύθυνση της ομοσπονδίας στο σύνολό της. Εδώ γίνεται η επεξεργασία του κεντρικού πολιτικού σχεδιασμού της Π και επικυρώνονται οι κεντρικές προτάσεις σε πολιτικά ζητήματα που αφορούν όλες τις περιφέρειες.
Προπαρασκευαστικό Συνέδριο – Θα διεξάγεται τουλάχιστον ένα μήνα πριν το κεντρικό συνέδριο της ομοσπονδίας. Σε αυτό θα οργανώνονται, θα ιεραρχούνται και θα ορίζονται οι προτεραιότητες και τα θέματα, όπως αυτά τίθενται από τις συνελεύσεις. Έπειτα, θα συγκροτούνται οι σχετικές Ο.Ε. του Κεντρικού Συνεδρίου που θα επεξεργάζονται και θα διατυπώνουν τις τελικές προτάσεις με σαφήνεια, ώστε αυτές να διαβιβαστούν για συζήτηση και έγκριση σε όλους τους Τ.Κ., τις ενώσεις (Δ.Ε., Ν.Ε. και Π.Ε.). Στη συνέχεια οι ενώσεις καλούνται να συζητήσουν πάνω σε αυτές και να δημοσιοποιήσουν τις θέσεις τους κάνοντας αντιπροτάσεις πριν την έναρξη του Κεντρικού Συνεδρίου.
3.4 Διεύρυνση
Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη την διεθνή διάσταση και θεωρώντας τις όποιες διαδικασίες λαμβάνουν χώρο στην Ελλάδα ως μέρος μιας συνολικότερης παγκόσμιας διαδικασίας, και θέλοντας να έρθουμε σε επαφή με ανάλογες προσπάθειες εκτός Ελλάδος, προωθούμε και συμβάλουμε σε όποια προοπτική υπάρχει για μία ευρύτερη δικτύωση.